Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η εκδήλωση διαλόγου με τίτλο «Τοπικές ποικιλίες Άνδρου – Το Επόμενο Βήμα» που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 31 Ιουλίου 2013, στον Πολυχώρο Απροβάτου.
Το διάλογο διοργάνωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Απροβάτου και σκοπό είχε τη δημιουργία ενός δικτύου από ντόπιους παραγωγούς για τη συλλογή, ανάδειξη, προώθηση, καλλιέργεια και ανταλλαγή των τοπικών ποικιλιών.
Η εκδήλωση αυτή είναι η δεύτερη στη σειρά, που πραγματοποιεί ο Σύλλογος με το ίδιο θεματικό αντικείμενο. Είχε προηγηθεί ημερίδα τον Σεπτέμβριο του 2012 με θέμα: «Η Αγροτική Παραγωγή και οι Τοπικές Ποικιλίες στην Άνδρο».
Από τις εισηγήσεις και τη συζήτηση που ακολούθησε, προέκυψε ότι θα πρέπει το ταχύτερο δυνατόν, και με τη συμμετοχή των ντόπιων καλλιεργητών, να καταγραφεί η τοπική γνώση γύρω από τις Ανδριώτικες τοπικές ποικιλίες, καθώς αποτελεί μέρος της γενικότερης παραδοσιακής γνώσης, η οποία δημιουργήθηκε μέσα στο πέρασμα του χρόνου και σε αυτή βασίζονται οι πρακτικές που ακολουθούνταν για αιώνες στο γεωργικό τομέα κάθε περιοχής.
Οι παραδοσιακές ποικιλίες, πρέπει να συνεχίζουν να καλλιεργούνται στον αγρό, αλλιώς κινδυνεύουν να εξαφανισθούν και μαζί με αυτές να χαθεί ο γενετικός πλούτος της Άνδρου και η πολύτιμη γνώση και παράδοση της γεωργίας, αφού αυτές αποτελούν μέρος της ιστορίας, του πολιτισμού και της οικονομίας της.
Κύριος στόχος αυτής της πρωτοβουλίας η οποία συνεχίζεται είναι:
- η εύρεση των τοπικών ποικιλιών που υπάρχουν ακόμη
- η καταγραφή όσων έχουν χαθεί
- η αναζήτηση των τοπικών ποικιλιών που διατηρούνται σε Τράπεζες Γενετικού Υλικού, ποιες μπορούν να αξιοποιηθούν και με ποιο τρόπο
- η διατήρηση των τοπικών σπόρων από τους καλλιεργητές
- η οργάνωση και προώθηση του δικτύου συλλογής, ανταλλαγής και καλλιέργειας τοπικών σπόρων
Τη συνάντηση τίμησαν με την παρουσία τους ο Δήμαρχος Άνδρου κ. Γιάννης Γλυνός, οι Περιφερειακοί Σύμβουλοι κ.κ. Κώστας Ίσσαρης και Δημήτρης Λοτσάρης και οι Δημοτικοί Σύμβουλοι κ. Μαργαρίτα Κορκοδείλου και Κυριάκος Θωμάς. Στην εκδήλωση συμμετείχαν γεωπόνοι, εκπρόσωποι τοπικών φορέων, ντόπιοι παραγωγοί και καλλιεργητές, μέλη και φίλοι του Συλλόγου μας.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με την προβολή ταινίας σχετικά με την απειλή περιορισμού της αγροτικής βιοποικιλότητας, που αποτελεί την βάση της διατροφικής μας ασφάλειας, της υγιεινής διατροφής και της φυσικής εξέλιξης των φυτών.
Ακολούθησε εισήγηση του Προέδρου του Συλλόγου Γιάννη Καπάκη, ο οποίος, αφού αναφέρθηκε στη σημασία των τοπικών ποικιλιών, πρότεινε τη δημιουργία δικτύου από ντόπιους παραγωγούς, για τη συλλογή, ανάδειξη, προώθηση, καλλιέργεια και ανταλλαγή των τοπικών ποικιλιών. Εφόσον υπάρχει το ενδιαφέρον, έστω από έναν μικρό πυρήνα ανθρώπων αρχικά, θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα μικρό δίκτυο διατήρησης και προώθησης των τοπικών ποικιλιών από Ανδριώτες καλλιεργητές, που διαθέτουν κάποιες από αυτές, σε Ανδριώτες που δεν έχουν, αλλά θα ήθελαν να καλλιεργήσουν ξανά τα παλιά ντόπια προϊόντα. Είναι οι συμπατριώτες μας, οι οποίοι ενσυνείδητα διατηρούν ντόπιες ποικιλίες και θα μπορούσαν μαζί με άλλους να αποτελέσουν ένα επιστημονικά καθοδηγούμενο δίκτυο διατηρητών στην Άνδρο.
Επίσης, πρότεινε την καθιέρωση το φθινόπωρο Ετήσιας γιορτής Ανταλλαγής Τοπικών Ποικιλιών (Ανταλλακτικό παζάρι), με στόχο να έρθουν σε επαφή, αφενός οι καλλιεργητές ντόπιων ποικιλιών και να ανταλλάξουν ποικιλίες, πληροφορίες και εμπειρίες, και αφετέρου να προχωρήσουν σε συνεργασίες μεταξύ τους, είτε ως ομάδα παραγωγών, είτε με άλλη νομική μορφή, κάτω από μία κοινή ετικέτα.
Κλείνοντας, υπογράμμισε ότι οι παρεμβάσεις που θα γίνουν σ’ αυτό το πολύ ευαίσθητο θέμα εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το ανθρώπινο δυναμικό που θα ενδιαφερθεί. Αφορά το ενδιαφέρον των ίδιων των κατοίκων (μπορεί να είναι ακόμα και ένας) και των φορέων που θα υποστηρίξουν την υλοποίηση της παρέμβασης (Γεωπονικά Πανεπιστήμια, ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε., κτλ.).
Ακολούθησε ο Πάνος Γεωργίου, σύμβουλος περιφερειακής ανάπτυξης, οποίος αναφέρθηκε σε πρωτοβουλίες που μπορούν να στηρίξουν την επιχειρηματική προώθηση των τοπικών προϊόντων, στην τοπική και ευρύτερη αγορά των καταναλωτών. Δύο πολύ σημαντικές πρωτοβουλίες οι οποίες ήδη είναι σε εξέλιξη είναι η «Κουζίνα του Αιγαίου» (Aegean Cuisine) και το «Ελληνικό Πρωινό».
Η «Κουζίνα του Αιγαίου» (www.aegeancuisine.gr) ξεκίνησε από το Κέντρο Επιχειρηματικής και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (Κ.Ε.Τ.Α) Νοτίου Αιγαίου, σε συνεργασία με τα Επιμελητήρια Κυκλάδων και Δωδεκανήσου, και έχει σκοπό την αξιοποίηση της ιδιαίτερα πλούσιας αιγαιοπελαγίτικης οινο-γαστρονομίας, προς όφελος της ανάδειξης και προβολής των τοπικά παραγόμενων προϊόντων, αλλά και της δημιουργίας και προώθησης του θεματικού τουρισμού των νησιών μας.
Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η δεύτερη πρωτοβουλία του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου με το «Ελληνικό Πρωινό» (www.greekbreakfast.gr). Είναι ένα πρόγραμμα που επικεντρώνεται στην ελληνική γαστρονομική παράδοση, με στόχο να αναδείξει τον πλούτο και την ιδιαιτερότητα των τοπικών προϊόντων και της τοπικής κουζίνας και να δώσει τη δυνατότητα να συνδεθούν ο πρωτογενής τομέας με τον τουρισμό, αλλά και να αποκτήσουν οι Κυκλάδες άλλο ένα τουριστικό προϊόν.
Τελειώνοντας, υπογράμμισε την ύπαρξη θησαυρού πρωτογενών και μεταποιημένων προϊόντων από πρώτες ύλες που βρίσκονται στις Κυκλάδες. Τόνισε ότι πρέπει όλοι μας να επικεντρώσουμε την προσπάθειά μας ώστε να τα διατηρήσουμε και να τα αναδείξουμε. Η Άνδρος μπορεί να προσφέρει εξαιρετικά προϊόντα με γεύσεις και αρώματα που να μένουν αξέχαστα στους επισκέπτες της.
Στη συνάντηση απεύθυνε χαιρετισμό ο δήμαρχος της Άνδρου Γιάννης Γλυνός, οποίος αφού πρώτα συνεχάρη το Σύλλογο για την πρωτοβουλία του, εξέφρασε την ανησυχία του για τον κίνδυνο απώλειας του φυτογενετικού υλικού της Άνδρου. Επίσης, αναφέρθηκε στη γενετική διάβρωση στην Ελλάδα, στα είδη που εξαφανίστηκαν ή κινδυνεύουν να εξαφανιστούν, καθώς και στην αξιοποίηση των φυτογενετικών πόρων στην Άνδρο, με στόχο τοπικές, ποιοτικές γεύσεις και προϊόντα πρωτίστως τοπικής κατανάλωσης. Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στο πρόγραμμα Life, που προβλέπει μεταξύ των άλλων και την καλλιέργεια των τοπικών ποικιλιών και εξήγγειλε μέσω του προγράμματος την άμεση ανάθεση για την καταγραφή και ταξινόμηση των τοπικών ποικιλιών στον Δρ. Ρ. Θανόπουλο, Γεωπόνο του τμήματος Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων του Γ.Π.Α.
Ακολούθησαν διευκρινιστικές ερωτήσεις προς τους ομιλητές καθώς και παρεμβάσεις από τους συμμετέχοντες για την ουσία του εγχειρήματος και το πώς μπορεί καλύτερα να αξιοποιηθούν τα αποτελέσματά του από τους γεωπόνους και τους καλλιεργητές της Άνδρου.
Καλούνται οι γεωπόνοι, οι ενδιαφερόμενοι καλλιεργητές και κάθε πολίτης του νησιού που μπορεί να βοηθήσει στο έργο της καταγραφής με προτάσεις, αλλά και συστήνοντας περιοχές και παλαιούς καλλιεργητές τοπικών ποικιλιών, να έρθει σε επαφή με τον Πρόεδρο του Συλλόγου κ. Γιάννη Καπάκη στα τηλ. 22820-42362, 697 7693316, e-mail: ikapakis@gmail.com